Pay Piyasası Nedir?

Pay Piyasası Nedir?
Pay piyasası; bir şirketin sermaye payının ne olduğunu anlamını ifade etmekte olan kıymetli evrakları anlamını taşıyan senetleri anlamına gelir. Farklı farklı sektör şirketlerin payları, fonlar, rüchan hakkı v.b olan kıymetli evraklarıdır. Bu noktada pay piyasası, yatırımcı şirketler için güvenli bir yatırım mekanı sağlamaktadır. Pay piyasası tek fiyat ile, sürekli olarak müzayede ile, piyasa yapıcılı olarak sürekli müzayede yöntemi ile olmak üzere kurallara dayalı şekilde, işlemler yapılır. Bu işlemler elektronik olarak alım ya da satım yöntemi ile pay piyasası işlemleri gerçekleştirilir. İki süreçte yapılı, birinci süreç sabah, diğer süreçte öğleden sonra yapılmaktadır. Başlangıçta açılış, sonuncuda da kapanış seansı olarak yapılır. Borsa üyeleri, uzaktan erişim yöntemi ile, yatırımcılarından elektronik şekilde toplamış oldukları emirleri borsa kanalına göndermektedir. Üye temsilcileri de bu işlemi takiben, alıcı emirleri ve satıcı emirlerini borsa kanalına ve üye olan merkez ofis tarafında bulunan terminaller ile elektronik ortamda girebilirler. Bu şekilde işlem tamamlanmış olur.
Pay piyasası işlemleri hangi pazarlarda yapılmaktadır;
Birincil piyasa pazarı, ulusal ve kinci uluşan olan Pazar, kurumsal olan ürünlerin pazarı, gözaltı Pazar, toptan satışların pazarı, yeni pay alabilme hakları ve kupon alabilme pazarı, serbest işlem pazarı

Bazı kanallar aracılığı ile, deneme hesabı açarak kendinizi deneyebilmeniz için size fırsat veren siteler de mevcuttur. Örneğin; forex gibi sitelere üye olup kendinizi deneyebilirsiniz. Size faydası olabilir.
Pazar piyasasında pay sahibi kişinin hakları da bulunmaktadır. Bu haklardan bahsedelim;
Pay sahibi olan şirketin, yıllık olarak hesaplanan net karı tutarından pay almaya hakkı bulunmaktadır. Birinci ve en önemli haktır.
Pay sahibi kişi, şirketin bedeli ile sermaye artırımı için öncelikli olarak, katımla hakkı olarak yeni pay alabilme hakkı vardır. Borsa kanalı ile kupon pazarı olarak alım sayım işlemleri yapılabilmektedir.
Pay sahibi kişi, şirket tasfiye halinde dahi olsa, bakiye kalmış ise, payı oranında katılım hakkına sahiptir.
Pay sahibi kişi, şirket genel kurulunda katılım yapıp, seçme ve seçilme haklarına sahiptir.
Pay sahibi kişi, oy kullanma hakkına da sahiptir. En az bir oy hakkı mevcuttur.
Pay sahibi kişi, şirket hakkında bilgi alabilme hakkına sahiptir.
Pay çeşitlerinden de bahsetmek gerekirse;
Teslim ya da namına yazılı olmak üzere ciro ile paylar devredilebilmektedir.
Paylar eşit hak sağlıyor ise, adil pay olarak adlandırılmaktadır. Birde imtiyazlı denilen, ayrıcalıklı birtakım paylar; sağlanabilir mesela; kara ortak olma, oy kullanma gibi haklar imtiyazlı paylardır.
Eğer pay, şirketin çerisindeki kaynaklardan sermaye tutarından çıkarılmakta ise buna bedelsiz pay denilir. Eğer, bedelli, paylar nominal değerden daha yüksek fiyata satılmakta ise, buna bedelli sermaye artırıp pay elde etme denilir.